[unable to retrieve full-text content]
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ξεκινώντας από τα ελληνοτουρκικά και την «αιχμή» που αφήσατε για τη διαδικασία των διερευνητικών επαφών. Τι εννοούσατε;Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Δεν άφησα «αιχμή» κυρία Φωτάκη. Έκανα απλώς αποτίμηση της διαδικασίας των διερευνητικών επαφών, με βάση την εμπειρία που έχω αποκομίσει αυτά τα σχεδόν τέσσερα χρόνια που βρίσκομαι στη θέση του Υπουργού Εξωτερικών. Έχουμε, λοιπόν, μία διαδικασία που συνεχίζεται επί 21 χρόνια, έχουν πραγματοποιηθεί 64 γύροι διερευνητικών επαφών χωρίς κατά κοινή ομολογία κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα, πέραν, ίσως, της διατήρησης ενός διαύλου επικοινωνίας. Και θα ήταν ίσως αφελές να πιστεύουμε ότι το αποτέλεσμα θα έρθει στον 65ο ή στον 70ο γύρο. Για να το ξεκαθαρίσουμε: Δεν εισηγούμαι σε καμία περίπτωση αλλαγή των πάγιων ελληνικών θέσεων. Λέω ότι πρέπει να επανεξετάσουμε ορισμένες παραμέτρους της διαδικασίας και έχω συγκεκριμένες σκέψεις και προτάσεις επ’ αυτού. Προτίθεμαι, λοιπόν, να τις συγκεντρώσω σε ένα σημείωμα που θα απευθύνεται στον Πρωθυπουργό και στον επόμενο Υπουργό Εξωτερικών, εφόσον με διαδεχθεί κάποιος άλλος στη συγκεκριμένη θέση.ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι τουρκικές εκλογές θα παίξουν ρόλο στις πρωτοβουλίες για λύσεις ή η τουρκική εξωτερική πολιτική είναι σταθερή; Κινήσεις όπως η υποστήριξη της Τουρκίας στον ΙΜΟ μπορεί να αποδειχθούν «επικίνδυνες» π. χ. για την Κυπριακή Δημοκρατία;Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Δεν έχουμε την αυταπάτη ότι η Τουρκία θα αποστεί εν μία νυκτί από το πλέγμα των θέσεων και αξιώσεων έναντι της Ελλάδας, το οποίο ακολουθεί εδώ και δεκαετίες, ανεξάρτητα από εναλλαγές κυβερνήσεων. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, είναι σημαντικό να διατηρηθεί το καλό κλίμα που επικρατεί στις σχέσεις μας το τελευταίο διάστημα και το οποίο δεν ήταν καθόλου αυτονόητο πριν από μερικούς μήνες. Πιστεύω, λοιπόν, ότι η σημερινή θετική ατμόσφαιρα αποτελεί καλό σημείο εκκίνησης, ώστε μετά τις εκλογές, όταν και στις δύο χώρες θα έχουμε κυβερνήσεις με νωπή λαϊκή εντολή, να αρχίσουμε σοβαρό και ειλικρινή διάλογο. Ως χώρα που επιδιώκει τον διάλογο και την επίτευξη ειρηνικών λύσεων στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, οφείλουμε να αξιοποιήσουμε κάθε παράθυρο ευκαιρίας προς αυτήν την κατεύθυνση. Και, ασφαλώς, θα πρέπει να έχουμε πάντα υπόψη μας ότι κάθε βελτίωση του κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μόνο θετική αντανάκλαση θα μπορούσε να έχει στις προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού.ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είναι η στιγμή για μία συμφωνία που θα οδηγήσει στη Χάγη; Υπάρχει ελληνική πολιτική δύναμη να σηκώσει το βάρος ενός συμβιβασμού;Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Κυρία Φωτάκη, δεν αντιλαμβανόμαστε τις διεθνείς σχέσεις της χώρας μας ως ένα «ανατολίτικο παζάρι», εντός του οποίου εξισώνονται παράνομες συμφωνίες και πρακτικές με νόμιμα δικαιώματα. Επιδιώκουμε την επίτευξη ειρηνικής λύσης, στη βάση πάντα του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, για τη μοναδική διαφορά που έχουμε με την Τουρκία και αφορά στην οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Μίας λύσης που, ακριβώς επειδή θα έχει αυτά τα ισχυρά θεμέλια, θα συνεισφέρει στην ειρήνη και στη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή. Και για να μην αφήσω αναπάντητο το τελευταίο σκέλος της ερώτησής σας, είμαι βαθιά πεπεισμένος ότι το σύνολο σχεδόν των ελληνικών πολιτικών δυνάμεων είναι έτοιμες να επωμιστούν το βάρος της στήριξης μιας τέτοιας προσπάθειας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σουδάν. Τι συμβαίνει με τους Έλληνες στη χώρα; Και τι απαντάτε στις αιτιάσεις του ΣΥΡΙΖΑ περί εξαγωγής του Predator;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Στο Σουδάν η κατάσταση είναι δύσκολη και φαίνεται ότι θα διαρκέσει αρκετά. Η διεθνής κοινότητα προσπαθεί για την επίτευξη εκεχειρίας. Για εμάς, το σημαντικό και το άμεσο και αυτό για το οποίο εργαζόμαστε είναι να βγάλουμε από εκεί με ασφάλεια τους συμπατριώτες μας οι οποίοι ζουν στο Σουδάν, σε ενδεχόμενη επιχείρηση εκκένωσης μαζί με τους υπόλοιπους ξένους υπηκόους. Από την πρώτη στιγμή που ξέσπασαν οι συγκρούσεις, ενεργοποιήθηκε η Μονάδα Διαχείρισης Κρίσεων προκειμένου να συντονίσουμε τις προσπάθειες μαζί και με τα υπόλοιπα κράτη – μέλη της ΕΕ. Εννοείται πως παραμένουμε σε συνεχή επαφή και με τον Μητροπολίτη Νουβίας, κ.κ. Σάββα, και με την Πρεσβεία μας στο Κάιρο, αλλά και με τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό, ώστε να παρασχεθεί κάθε δυνατή αρωγή στους εγκλωβισμένους, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.
Κατά τα λοιπά, υπάρχει εν εξελίξει διαδικασία και ουδέν μου επιτρέπεται να σχολιάσω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ως ΥΠΕΞ εμφανιστήκατε υπέρμαχος μίας εξωτερικής πολιτικής «έξω από το κουτί». Το Συμβούλιο Ασφαλείας είναι μία ευκαιρία;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Το Συμβούλιο Ασφαλείας είναι ο θεματοφύλακας, αν θέλετε, των αρχών του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ και του Διεθνούς Δικαίου. Η εκλογή μας σε αυτό για την περίοδο 2025-26, όπως και η υποψηφιότητά μας για το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (2028-30) και για την Προεδρία της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για το 2035, πέρα από την αξία τους σε συμβολικό επίπεδο, αντανακλούν τη σιγουριά και την αυτοπεποίθηση που έχει αποκτήσει η εξωτερική πολιτική της χώρας μας, μέσα και από έναν κύκλο στέρεων κατανοήσεων που έχει σφυρηλατήσει τα τελευταία χρόνια.
Ταυτόχρονα, αναδεικνύει και την επιτακτική ανάγκη περαιτέρω διεύρυνσης των οριζόντων της εξωτερικής μας πολιτικής, κάτι με το οποίο ασχολήθηκα ενεργά στη θητεία μου, παρά τις δυσκολίες που προέκυψαν εξαιτίας της πανδημίας. Οι επισκέψεις και οι Συμφωνίες με σειρά χωρών της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής αποτελούν μια καλή παρακαταθήκη για τη συνέχιση αυτής της πορείας, σε μια περίοδο, μάλιστα, ανακατατάξεων στις διεθνείς σχέσεις.
Επιτρέψτε μου να σημειώσω εδώ ότι η Ελλάδα διαθέτει τρία πλεονεκτήματα που μπορούν να αξιοποιηθούν ακόμη περισσότερο: Έχει brand name λόγω της Ιστορίας της, δεν έχει αποικιακό παρελθόν και διαθέτει ελληνικές κοινότητες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου. Μπορεί, λοιπόν, να κινητοποιήσει δυνάμεις για να διαδραματίσει ενεργό ρόλο σε πρωτοβουλίες σε σειρά τομέων, όπως το κλίμα, οι αναπτυξιακές δομές ή η προστασία των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.